Dobór aparatów słuchowych

Każda osoba, która pierwszy raz jest skierowana na dobór aparatu jest dość zdezorientowana, może nawet przestraszona. Zastanawia się jak będzie wyglądała z aparatem słuchowym, wzbraniając się przed wizytą w gabinecie protetycznym. Kiedy już zdecyduje się na ten krok kolejna niepewność związana jest z typem aparatu jaki powinien być zastosowany (aparat zauszny czy wewnątrzuszny, aparat producenta A czy producenta C, aparat tani czy droższy, itd.).

NAJLEPSZY APARAT SŁUCHOWY TO TAKI, KTÓRY DLA DANEJ OSOBY DAJE DŹWIĘK NAJBARDZIEJ ZBLIŻONY DO NATURALNEGO ORAZ, W KTÓRYM MOWA JEST NAJBARDZIEJ ZROZUMIAŁA ZARÓWNO W CISZY JAK I HAŁASIE.

Aby dobrze dopasować aparat słuchowy do indywidualnego pacjenta, powinniśmy najpierw przeprowadzić wywiad z pacjentem, wypytać Pacjenta o przebyte choroby uszu, przebyte zabiegi lub operacje uszu, przyjmowane leki, pytamy o sprawność manualną. Pytamy w jakiej sytuacji najczęściej pacjent ma problemy ze słyszeniem i rozumieniem, w jakich miejscach najczęściej przebywa. Następnie sprawdzamy ogólny stan ucha zewnętrznego za pomocą otoskopu. Zaglądamy do wnętrza kanału słuchowego, sprawdzamy czy nie ma nadmiaru woskowiny , czy nie ma ciał obcych. Przeprowadzamy badania: audiometrię tonalną, audiometrię mowy, tympanometrię i UCL.

Kolejnym etapem jest wyjaśnienie wyników badań słuchu i wskazanie (lub nie) ewentualnej konieczności odwiedzenia laryngologa w celu konsultacji medycznej. Po przeprowadzeniu badań słuchu, wyjaśnieniu wyników i zebraniu informacji o pacjencie (wywiad medyczny i profil słuchowy), protetyk słuchu powinien przedstawić osobie niedosłyszącej rozwiązanie, które jest dla niej najlepsze, tłumacząc wszystkie wady i zalety danego produktu, np. jeżeli dana osoba miała wcześniej operację uszną, to jest mało prawdopodobne żeby można było zastosować aparat wewnątrzuszny. Jeżeli ktoś ma perforację (dziurkę) w błonie bębenkowej i przy tym wyciek z ucha, to nie stosuje się nigdy aparatów słuchowych mających elektronikę w kanale słuchowym z powodu ryzyka uszkodzenia. Dotyczy to również aparatów zausznych ze słuchawką w uchu. Ponadto w przypadku perforacji, protetyk słuchu musi otrzymać zgodę lekarza prowadzącego na założenie aparatu na to ucho (przeważnie w takich przypadkach stosuję się aparaty słuchowe przekazujące dźwięk za pomocą wibracji, tzw. aparaty kostne, zazwyczaj umieszczone w okularach). W przypadku pacjentów którzy mają problem aby chwycić drobną rzecz palcami , nie powinno się stosować aparatów zbyt małych, aby uniknąć problemów z obsługą aparatu.

Do dyskusji pozostaje wiele innych drobnych szczegółów, typu: żywotność baterii, kosmetyka aparatów, okres adaptacji do aparatu itd. Najważniejsza rzecz do rozstrzygnięcia, to oczywiście kwestia wyboru ucha do aparatowania. Najlepszym wyborem dla pacjenta (choć istnieją od tego wyjątki) jest założenia aparatu obuusznie. Przede wszystkim dwa aparaty dają maksymalne zrozumienie mowy w hałaśliwych warunkach dla danej osoby, ale również poprawiają naturalność i lokalizację dźwięku. Jeżeli jednak nie możemy założyć aparatu na drugie ucho, lub pomimo namowy protetyka słuchu, osoba niedosłysząca nie chce nosić dwóch aparatów słuchowych, wybiera się ucho które lepiej rozumie mowę (to wiemy z badania audiometrii mowy). Ostatecznie to sam pacjent wybiera typ aparatu na jaki się zdecyduje, ale wcześniej musi znać wszystkie możliwości, aby móc dokonać wyboru.

Dopasowanie aparatów słuchowych to bardzo delikatny proces. Protetyk słuchu przy każdej swojej czynności powinien wytłumaczyć to co właśnie ma zamiar zrobić. Sam proces polega na dostrojeniu aparatu słuchowego według aktualnego progu słyszalności, który otrzymujemy wykonując audiometrię tonalną. Aparat podłączony zostaje do komputera za pomocą programatora. Po wstępnych ustawieniach jest umieszczany za uchem pacjenta. Tak dokładnie, za uchem, nawet jeżeli pacjent od samego początku chce mieć aparat do ucha. Przymierzenie aparatu wewnątrzusznego na wstępnym etapie nie jest możliwe, ponieważ taki aparat robi się na miarę kanału słuchowego, co wymaga pewnych czynności i czasu, co jest czasochłonne i kosztowne. Dlatego właśnie na początku przymierzamy aparaty zauszne aby sprawdzić czy dane urządzenie spełnia oczekiwania pacjenta co do słyszalności i czy jest skuteczne. Dopiero wtedy wykonuje się aparat do ucha, który jest odpowiednikiem wybranego aparatu zausznego. Zazwyczaj pierwsze przymierzenie aparatów odbywa się już na pierwszej wizycie jeżeli nie ma ograniczeń czasowych i jeżeli pacjent jest na tyle wypoczęty że może kontynuować. Osoba którą zajmuje się protetyk słuchu w najlepszej sytuacji będzie miała przymierzone 3 pary aparatów słuchowych (lub 3 aparaty słuchowe) i każdy będzie innego producenta.

Takie podejście do dopasowania tych urządzeń daje pacjentowi szeroki wybór, ponieważ aparaty słuchowe na podobnym poziomie technicznym i w podobnych cenach są porównywane pomiędzy sobą. Nie jest sztuką porównać aparat niskiej klasy danego producenta z aparatem wyższej klasy tego producenta i dowieść że aparat droższy będzie lepszy. To jest raczej oczywiste. Jeżeli jednak pacjent od początku wyraził się jasno i określił jaki poziom technologii (ceny) go interesuje, to przymierzając kilka aparatów na tym samym poziomie technologicznym, dajemy mu wybór jakiego oczekuje.

W kolejnej odsłonie dopasowania, jeżeli dotychczasowy poziom technologiczny nie był trafiony, protetyk podniesie poprzeczkę i dopasuje pacjentowi aparaty wyższej klasy. Najlepszą jednak strategia w dopasowaniu aparatów słuchowych, jest pozostawić rozmowę o cenach przymierzanych aparatów na sam koniec. W ten sposób pacjent nie będzie się sugerował cenami wybierając aparat, natomiast jeżeli cena ostatecznie będzie za wysoka, to i tak powie o tym protetykowi. Większość aparatów słuchowych w dzisiejszych czasach można dopasować na tzw. wkładkach (nasadkach) uniwersalnych, bez konieczności wykonywania indywidualnej wkładki usznej. W taki sposób osoba która ma dopasowywane aparaty nie ponosi żadnych kosztów, jeżeli zmieni decyzję i wybierze aparat z niestandardową wkładką. Oczywiście mówimy tutaj cały czas o procesie dopasowania, ponieważ ostatecznie przeważnie wykonuje się wkładkę indywidualną na miarę kanału słuchowego. Wcześniejsze wykonanie wkładki usznej, która jest elementem końcowym aparatu (przekazuje dźwięk na błonę bębenkową), może być czasami koniecznie już po wstępnej wizycie ze względu na niestandardowy kształt kanału słuchowego i brak możliwości dopasowania urządzenia na wkładce uniwersalnej. O tym jednak doświadczony protetyk słuchu powiadomi pacjenta w stosownym momencie.

Każdy aparat słuchowy, który jest w trakcie dopasowania oceniany jest przez pacjenta pod względem subiektywnych, a następnie przez protetyka obiektywnie. Na koniec pierwszej wizyty protetyk słuchu powinien opowiedzieć krótko o różnicach pomiędzy przymierzanymi aparatami , zarówno tymi które wypadły najlepiej jak i tymi które wypadły najgorzej. Pacjent zawsze jest poinformowany o cenie aparatów i sam podejmuje decyzję.

Zawsze możemy zaproponować wypożyczenie aparatów słuchowych do testowania we własnym środowisku akustycznym.